Indo Dutch Food for Thought

“It is only real Indo Dutch* food when it contains coriander and cumin!”

This often heard remark suggests that Indo food needs coriander and cumin for it to be considered authentic. I also often hear:

“Oh, that needs more salt!”

“That’s not how you should make that!”

“It doesn’t taste the same…!”

“Why is there no Bawang Goreng served with that?”

“Why potatoes instead of rice?”

“That’s not how I learned to cook it!”

It’s obviously an Indo Dutch thing to criticize anything that is or is not ‘authentic’. Why is that? I decided to investigate further.

Indo Dutch culture is a culture of mainly reminisce. We are constantly thinking about what it was once like, way back when, in the former Dutch East Indies. Many people want to keep it that way. These same people often rebel against change. Tinkering with grandmother’s or mother’s recipes, for example, is almost seen as a sacrilege. We cherish these familiar dishes by the preservation and transmission of family recipes and traditions. Hence my first cookbook in the Netherlands “Indo Dutch Kitchen Secrets,” a tribute to the loving kitchen princesses. Think of it as “the Old Testament.”

I’ve observed that the Indo Dutch food culture I grew up with, is about to disappear under a thick layer of dust. Precisely because it is associated with old fashioned cooking, grandma’s kitchen, brownish-thickened dishes, lavish and elaborate rijsttafels. The Indo Dutch kitchen is trapped in a time capsule from before WWll. It has lost popularity because of new culinary trends and applications that meet the modern demands of a busy and healthy lifestyle.

I hope to present the principles of  “ingenuity and innovation” of historic Indo Dutch cooking within a modern context. Hence in my second book in the Netherlands, “The New Indo Dutch Cuisine”, I state that this “is my vision of how Indo Dutch cuisine can be presented differently and how it can evolve”. Think of it as “New Testament.” Both books coexist very well.

Who decides what is considered authentic Indo Dutch? Indonesia has more than 6,000 inhabited islands with more than 300 cultural and religious minorities who each have their own regional cooking style. The mostly Western-oriented subculture (or Dutch subculture) and eating habits prior to WWll, is one example. Dating back to the 19th century, the first cookbooks have recipes for both Domestic and European cuisine (and pastry)—a fusion of the two cultures. Indo Dutch families with roots in the former Dutch East Indies have their own family recipes for popular dishes. These dishes are strongly influenced by geographic location and the customary cooking style. This means there is no standard recipe for each dish.

Indonesian and Indo Dutch is the same

Let’s look at the Indonesia of today. Their kitchen has also evolved. Which food and recipes represent the best the country offers to the world? Which version of each dish do we choose? Back in 2012, this question kept Indonesian officials and chefs busy for six months. Finally, they agreed on a national menu of 30 culinary icons, which is a selection of dishes representing different subcultures.  Thailand has proven to be very successful with their “gastro-diplomacy” and now Indonesia has followed—hoping to entice the world with uniform and recognizable Indonesian specialties. Indonesia hopes to boost tourism (read ‘economics’). In my opinion, the Indo Dutch diaspora has done a great job endorsing Indo food worldwide, post World War II.  After all, we invented the rijsttafel: in my opinion the culinary ambassador of the Indo Dutch and Indonesian cuisine.

I’ve observed that public opinion in the Netherlands of what is “Indies” (Indisch in Dutch) and “Indonesian” cuisine is often based on false assumptions. Apart from the fact that the names are often confused, the name Indies is immediately associated with the Chinese-Indies takeaway restaurant on the corner of the street. Indies is often used as ‘old adjective’ for what is now called Indonesian. That kitchen comes from there, from the far, from Southeast Asia. It is assumed that the food should feature the exotic spices that we have come to expect in any oriental cuisine—and of course don’t forget the sambal! When we serve our version of a macaroni casserole, shepherd’s pie, or pea soup with rice and say it is Indo Dutch style, we often see frowning eyebrows. People forget or are uninformed that there was an Indo-European (Western-oriented) Dutch Indies culture. As I see it, Indo Dutch food culture is a combination of adopted native Indonesian dishes, European cuisine, and fusion dishes. In conclusion, there are specific styles of cooking and eating that belong to the ethnic group of Indo Dutch people with roots in the former Dutch East Indies.

More Catholic than the Pope

When it comes to protecting Indo Dutch culinary heritage, I’m proud to lead the way with many others. I understand the passion and see how fanatical some people may be in its preservation. These knights, as guardians of the unwritten Indo Dutch law (how shall we call it? “Sharindo?”), severely condemn those who do not comply with this law. More Catholic than the Pope and with the monopoly on oriental wisdom, they proclaim “their word as the only truth.” Trapped in their metaphorical ‘box’ and their own created world of experience, there is little room for the ideas and opinions of others. I recognize the danger that lurks in absolutes or the danger in looking like you are trying to impose your opinion of the Indo Dutch cultural heritage on others. This particular view is often based on individual experience and traditions within ones own circle of family and acquaintances.

What can you accept as truth?

The thing that gives me a warm feeling of home and the desire to preserve the culture I grew up with, has me encouraged to examine the cultural history of the Dutch Indies** community before the 2nd World War—especially the cooking style and eating habits of way back when, over there, in the Dutch East Indies. For this, I consulted cookbooks and testimonies about the food culture, as written in various publications of the last 200 years. By now we have learned that Dutch Indies culture is characterized by diversity, it is similar to others, and yet united in one culture. What makes it difficult to specify, is where it starts and where it ends. What is the framework within which we have to continue? “Indo Dutch food was only cooked in the former Dutch East Indies,” some people say. Outside that geographic area the cuisine is already compromised, because of the lack of the original ingredients. Culture is liquid, it is in constant movement, and subject to change. It is used a lot to describe different things acquired by humans and what that is taking place in a country or region.

The preservation of the Indo Dutch food culture

I think that for the preservation of our Indo Dutch food culture, we should continuously benchmark the dishes against past criteria. This will evaluate if a dish still contains the specific features, to be deserving of its name Indo Dutch food. We can have discussion about what features they are. We can use some old and popular cookbooks as a guide and in particular point to the period of the Dutch Indies before Indonesian independence. With the exodus of the Indo Dutch people, to the Netherlands and other countries, the taste and cooking style came along with individuals. As a result, people cooked under local influences, which then affected the cooking style and resulted in further evolution of the cuisine.

I am in favor of keeping the cooking style within a framework of Indo Dutch cuisine. However, we should also consider the principles on which the Indo Dutch cuisine was founded: ingenuity, innovation, and fusion of European and Oriental cooking styles and eating habits. Here we must always make reference to the past, where the base was formed. Concepts such as ‘Grandma’s recipe from the Dutch Indies’ or ‘cooked in-the-style-of …’ or ‘inspired by …’, appeal to me the most. More needs to be done to keep the Indo Dutch culture alive. The ‘sharindo’ need not be fanatically followed. But, as suggested by my brother, we can use so-called guerrilla marketing, to get more attention. For example, try standing in the middle of a shopping mall rattling a rantang or banging a spatula on a wok shouting, “Apa Kabar!?!?”

All joking aside! I encourage everyone to be aware and to participate actively in the preservation and further development of the food culture that originated in the former Dutch East Indies. Let us respect each other’s opinions. Everyone must decide how they want to experience this mixed culture and include others into it.

Terms used in this blog:

*Indo Dutch – adjective used to signify hybrid community and fusion cuisine, which originated in the former Dutch East Indies (modern Indonesia).

**Dutch Indies – adjective used to refer to the former Dutch colony in Southeast Asia (not India), or is frequently seen as a political concept and geographical indication of the area under Dutch control. Socio-culturally, it refers to all the people belonging to the blended, all-inclusive (sub) culture that arose there.

© 2016JeffKeasberry

 

IN DUTCH:

Het is pas Indisch als er ketoembar en djinten in zit

Wat is authentiek Indisch eten?

“Het is pas Indisch als er ketoembar en djinten in zit!” Hoor ik iemand nog zeggen. Wat ik ook vaak hoor: “Oh, dat moet anders, er moet meer zout bij! Zo hoort het niet! Dat smaakt de ballen… het heeft er naast gelegen! Waarom zit er geen bawang goreng bij? Waarom aardappelen in plaats van lontong? Zo heb ik het niet geleerd!” Het is blijkbaar Indisch-eigen om kritiek te hebben op iets dat wel of niet ‘authentiek’ is. Waarom is dat? Ik ben het eens nader gaan onderzoeken.

De Indische cultuur is een cultuur van voornamelijk herinneringen over hoe het was, toen daar in het voormalig Nederlands Indie. Dat willen veel mensen zo houden. Diezelfde mensen zetten zich vaak af tegen verandering. Het sleutelen aan oma’s of moeder’s recepten bijvoorbeeld, wordt bijna gezien als heiligschennis. Wij koesteren die vertrouwde gerechten door het bewaren en doorgeven van familierecepten en tradities. Vandaar mijn eerste kookboek “Indische Keukengeheimen,” als eerbetoon aan die liefdevolle keukenprinsessen. Zie het als ‘het Oude Testament.’

Wat ik ook observeer is dat de Indische eetcultuur waarmee ik ben opgegroeid dreigt te verdwijnen onder een dikke laag stof. Juist omdat het geassocieerd wordt met oubollig, oma’s keuken, bruinige, ingedikte gerechten, overdadig en bewerkelijk (rijsttafel), dreigt het aan terrein te verliezen. Een keuken van vóór de 2e wereldoorlog, die vastzit in een time capsule.  Het boet in aan populariteit ten koste van nieuwe culinaire trends en toepassingen in de keuken die tegemoet moeten komen aan de hedendaagse eisen van een drukke en gezonde levensstijl. Mijn boodschap is om de principes van de Indische kookstijl als ‘vindingrijkheid en innovatie,’ door te trekken naar het heden, zoals dat al honderden jaren aan de gang is. Vandaar mijn tweede boek ‘de nieuwe Indische keuken.” Het is mijn visie over hoe de Indische keuken ook anders gepresenteerd kan worden en hoe of het verder kan evolueren. Zie het als ‘het Nieuwe Testament’. Beiden boeken kunnen heel goed naast elkaar bestaan.

Maar of iets authentiek Indisch is, wie bepaalt dat? Indonesië telt meer dan 6000 bewoonde eilanden met meer dan 300 culturele en religieuze minderheden die ieder hun eigen regionale kookstijl hebben. De westers georienteerde (Nederlands-) Indische subcultuur van toen, met eigen eetgewoonten, is daar een voorbeeld van. De eerste kookboeken, met recepten van Inlandse en Europese gerechten (veel banket) en samensmelting van beiden, dateren van de 19e eeuw. Indische families met roots in het voormalig Nederlands Oost Indie hebben ieder hun eigen familierecepten voor populaire gerechten die sterk zijn beinvloed door het gebied waar ze vandaan komen en de kookstijl zoals daar gebruikelijk was. Dit betekent vaak geen standaard recept voor ieder gerecht.

Indonesisch en Indisch één pot nat?

Laten we kijken naar het Indonesië van nu. Een keuken die ook is geëvolueerd. Welke gerechten en recepten vertegenwoordigen in het buitenland het beste het land en kunnen gepresenteerd worden aan de wereld? Welke versie kiezen we van hetzelfde gerecht? Een vraag die Indonesische hoogwaardigheidsbekleders en chefs 6 maanden lang bezig hield, alvorens met een nationaal menu te komen van 30 culinaire iconen in 2012. Een selectie van gerechten die verschillende subculturen vertegenwoordigt. Naar goed voorbeeld van Thailand, is ook Indonesië gevolgd met de zogenaamde ‘gastro-diplomacy,’ om de wereld met uniforme en herkenbare Indonesische specialiteiten te verleiden. Hiermee hoopt Indonesie het toerisme (lees ‘de economie’) te stimuleren. Naar mijn mening doen de (Indische) Nederlanders dat al heel goed elders in de wereld sinds de 2e wereldoorlog. Wij hebben immers de rijsttafel uitgevonden, de culinaire ambassadeur van de Indische en Indonesische keuken.

De publieke opinie in Nederland over wat Indisch en Indonesisch is, is in mijn observatie vaak gebaseerd op valse aannames over wat die keuken precies inhoudt. Los van het feit dat de namen vaak door elkaar worden gehaald of meteen gedacht wordt aan het afhaalrestaurant op de hoek, wordt Indisch vaak gebruikt als ‘oud bijvoeglijk naamwoord’ voor wat nu Indonesisch heet. Die keuken komt van daar, uit het verre zuidoost Azie, dus alles wat erin hoort zijn de exotische specerijen die we bij een oosterse keuken mogen verwachten en natuurlijk ‘sambal bij!’ Als wij macaronischotel, pastei of erwtensoep met rijst als Indische gerechten serveren, zien we vaak fronsende wenkbrauwen. Er wordt vergeten dat er een Indo-Europese (westers georiënteerde) cultuur was in Nederlands Indie. Zoals ik het zie is de Indische eetcultuur  een combinatie van geadopteerde Indonesische (inlandse) gerechten, Europese (Hollandse) gerechten en een samensmelting van beiden. Kortom een specifieke kookstijl en eetgewoonten die net even anders zijn en behoren tot de ethnische groep Indische mensen (ongeacht ras, iedereen die zich associeert met die cultuur) met roots in het voormalig Nederlands Indie.

Roomser dan de paus

Als het gaat om de bescherming van het Indisch culinair erfgoed, sta ik met trots voorop en velen met mij.  Ik begrijp de passie en zie ook hoe fanatiek sommige mensen kunnen zijn in het behoud daarvan. Deze ridders, als beschermers van de ongeschreven Indische wet (hoe zullen we het noemen: ‘sharindo’?), veroordelen streng degene die deze wet niet naleven.  Nog roomser dan de paus en met de oosterse wijsheid in pacht, verkondigen zij ‘hun woord’ als ‘de enige waarheid.’ Opgesloten in hun metaforische ‘box’, hun eigen gecreëerde belevingswereld, is er weinig ruimte voor ideeën en opvattingen van anderen.  Ik herken het gevaar dat daarin schuilt, waarbij het lijkt alsof jij jouw mening over het  Indisch cultuurgoed aan een ander probeert op te leggen. Een mening dat vaak is gebaseerd op ervaringen en overlevering binnen eigen familie- en kennissenkring.

Wat kan je als waarheid aannemen?

Hetgeen dat mij een warm gevoel geeft van ‘thuis’ en het willen behouden van de cultuur waarmee ik ben opgegroeid, heeft mij aangezet tot het onderzoeken van de cultuurgeschiedenis van de Indische gemeenschap van vóór de 2e Wereldoorlog en met name de kookstijl en eetgewoonten van toen daar, in Nederlands Indie. Hiervoor heb ik kookboeken en getuigenissen over de eetcultuur, zoals opgeschreven in verschillende publicaties van de laatste 200 jaar, geraadpleegd. Inmiddels hebben we geleerd dat de Indische cultuur wordt gekenmerkt door  diversiteit, het vertoont overeenkomsten met anderen en is toch verenigd in één cultuur. Wat het moeilijk maakt is om aan te geven waar het begint en waar het eindigt. Wat is het kader waarbinnen wij moeten blijven? “Indisch werd alleen gekookt in het Nederlands Indie van toen!” zeggen sommige mensen. Daarbuiten is het al een slap aftreksel vanwege het ontbreken van de originele ingrediënten. Cultuur is vloeibaar, constant in beweging en aan verandering onderhevig. Het wordt gebruikt om een hele hoop verschillende dingen te beschrijven die door de mens verworven is en die in een land en regio plaatsvinden.

Het behoud van de Indische eetcultuur

Ik denk dat wij voor het behoud van onze Indische eetcultuur het constant aan het verleden moeten toetsen of  het de specifieke kenmerken nog heeft, wil het nog dezelfde naam dragen. Over die kenmerken kunnen we discussiëren. We kunnen een aantal oude en veel gebruikte kookboeken als leidraad gebruiken en met name de periode in Nederlands Indie tot aan de onafhankelijkheid van Indonesie aanwijzen. Met de exodus van de Indische Nederlanders na de 2e wereldoorlog naar met name Nederland en overige landen, kwam ook de smaak en kookstijl mee. Als gevolg daarvan werd er gekookt onder lokale invloeden, die vervolgens hebben ingewerkt op een verder evoluerende keuken.

Ik ben er voorstander van om de Indische kookstijl binnen een kader te houden, wil het nog Indisch heten. Wel met voldoende ruimte voor de principes waarop de Indische keuken is gefundeerd: vindingrijkheid, innovatie en samensmelting van Europese en Oosterse kookstijlen en eetgewoonten. Hierbij dienen we altijd een verwijzing te maken naar het verleden, waar de basis werd gevormd.  Begrippen zoals ‘naar Oma’s recept uit Nederlands Indie’ of ‘gekookt in-de-stijl-van…’ of ‘geïnspireerd door…,’ spreken mij het meest aan. Er moet meer gedaan worden om het Indisch levend te houden. De ‘sharindo’ hoeft niet fanatiek gevolgd te worden. Maar, zo adviseert mijn broer, kunnen middels zogenaamde guerrilla marketing, meer aandacht vragen. Bijvoorbeeld; in het midden van een winkelplein staan met een rammelende rantang of heel hard met een spatel op een wadjan slaan en roepen: “APA KABAR!?!?”

Alle gekheid op een saté-stokje!  Ik moedig een ieder aan om bewust te zijn en om actief te participeren aan het behoud en de verdere ontwikkeling van de Indische eetcultuur. Laten wij respect hebben voor elkaars mening. Iedereen moet voor zich zelf bepalen hoe of zij het Indisch (de mix-cultuur) wil beleven en daar anderen deelgenoot van wil maken. 

©2016jeffkeasberry

[:]